STRES YÖNETİMİ

Stres günümüze özgü bir kavram gibi algılansa da tarih öncesinden beri insanlar stresli durumlarla karşılaşmaktaydılar.
Ancak stres sözcüğünün bir fizikçi tarafından bilim dünyasına katılması 18. yüzyıldan sonra olmuştur.

Stres kavramı Latince 'estrictia' kelimesinden türetilmiştir. Baskı yapmak, zorlamak ve germek anlamlarına gelmektedir.
Kelime anlamıyla stres, ameliyat şoku, travma, soğuk, heyecan gibi etkenlerin organizmada, iç organlarda ve metabolizmada
oluşturduğu bozuklukların tümü olarak tanımlanmaktadır. Özetle stres, organizmanın bazı durumlar karşısında zorlanması
sonucu verdiği tepkidir. Stres yaşatan davranışlar; iş kaybı, vefat, evlilik, spor müsabakaları, yazılı sınavlar vb. şekilde
sıralanabilmektedir. Stres kaynakları kişiden kişiye farklılık gösterdiği gibi stres düzeyi de başka deyişle stresin kişileri
etkileme düzeyi ve hatta etkileri bile farklılık gösterebilmektedir. Bir kişide çok stres yaratan bir durum başka bir kişide
daha az stres yaratabileceği gibi başka birinde hiç stres yaratmayabilir.

Bireysel düzeyde stres kişiyi rahatsız edeceğinden baş edebilmesinin bir çok yöntemi bulunmaktadır. Örgüt içi stres de çalışanlarda
gerginlik ve performans düşüklüğü yaratacağından işletme yöneticileri tarafından motivasyon ve performans artışı sağlayacak
şekilde yönlendirilmelidir. İşletme yönetimi açısından ele alınmasının nedeni, çalışanların doğrudan davranışlarını, duygularını
etkilemekte, dolayısıyla verimliliklerini ve performanslarını da olumsuz etkileyebilecek düzeye çıkabilmesidir.

Stres ile başa çıkabilmek, başka deyişle stresin yarattığı olumsuz etkileri en aza indirebilmek ve hatta yok edebilmek, yaşam kalitesini
arttırabilmek için olaylara verilen tepkileri değiştirme süreci stres yönetimi olarak adlandırılmaktadır. Stresi yönetirken uygulanabilecek
iki yöntem bulunmaktadır.

* Stres yaratan durumu ortadan kaldırmak ya da değiştirmek ve
* Verilen tepkiyi değiştirmektir.

Stres yaratan durumu ortadan kaldırmak mümkün olmadığına göre stresi en az zarar en fazla yaratacak şekilde yönetebilmek gerekmektedir.
Ayrıca her insanda stres yaratan unsurlar farklılık gösterdiği için stres yaratan durumu ortadan kaldırmak veya değiştirmek etkin bir
çözüm olmayacaktır. Bu nedenle burada uygulanabilecek en iyi çözüm karşılaşılan duruma verilecek tepkileri değiştirmektir. Örgütte stresi
en aza indirebilmek için uygulanabilecek yöntemler;

* Çalışanları destekleyici ve kaygılarını açıkça dile getirebilecekleri bir çalışma ortamı yaratmak,

* Çalışanlar arasındaki çatışmaları azaltmak için etkin bir çatışma yönetimi süreci gerçekleştirmek,

* Çalışanların rollerini, görev tanımlarını ve sorumluluklarını açıkça belirtmek,

* Çalışanların geleceğe dair beklentilerini netleştirme ve kariyer planları konusunda danışmanlık yapmak vb.

şeklinde sıralanabilir.